Gisteren besteedde ik aandacht aan een leugenachtige reportage van Eelco Bosch van Rosenthal in de Nieuwsuur-uitzending van afgelopen dinsdag. Carel Brendel publiceerde gisteren een artikel over hetzelfde onderwerp. Hij schrijft daarin onder meer het volgende:
De reportage duurt 7,5 minuut. In die paar minuten is perfect samengevat wat er mis met de publieke omroep in Nederland, en waarom kijkers alle vertrouwen in de objectiviteit van de media hebben verloren.Dat het nieuwe actualiteitenprogramma Nieuwsuur haar kijkers al in de tweede uitzending een journalistiek wanproduct voorschotelde is overigens veelzeggend. De makers van Nieuwsuur pretenderen namelijk onafhankelijk en onpartijdig te zijn. Dat werd bijvoorbeeld beweerd in een promotiefilmje dat in de aanloop van de eerste uitzending werd uitgezonden. Bovendien beweerde hoofdredacteur Carel Kuyl hetzelfde op de Nieuwsuur-weblog. NOS-directeur Jan de Jong noemde Nieuwsuur in de Volkskrant zelfs "het programma waarmee we eindelijk de discussies over links, rechts en andere onzin kunnen smoren".
Het is overigens nogal wat, die pretentie van Nieuwsuur onafhankelijk en onpartijdig te zijn. Ieder mens heeft een persoonlijke achtergrond en bepaalde (politieke) voorkeuren, die van invloed zijn op hoe men naar zaken kijkt. Dat geldt ook voor journalisten, al beweren zij vaak hautain dat zij zich niet door hun achtergrond en (politieke) voorkeuren laten beïnvloeden. Onderzoek in de sociale psychologie laten echter een ander beeld zien. Ook journalisten zijn "net mensen". Hoewel nogal wat journalisten zich zelf graag presenteren als journalistieke Übermenschen, is de realiteit dus anders.
Als Nieuwsuur desondanks beweert onafhankelijk en onpartijdig te zijn, kan men het actualiteitenprogramma ook op grond van die criteria beoordelen. Te meer omdat de verantwoordelijke omroepen NOS en NTR (NTR is samenvoeging van NPS, Teleac en RVU) naar eigen zeggen geen politieke of levensbeschouwelijke signatuur hebben. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld de VARA en de EO. De eerder genoemde reportage van Eelco Bosch van Rosenthal voldeed in ieder geval niet aan de twee criteria van onafhankelijkheid en onpartijdigheid.
Nieuwsuur lijkt dan ook op de oude NOVA-voet verder te gaan. NOVA was immers ook niet onafhankelijk en onpartijdig. Het actualiteitenprogramma was een coproductie van de VARA, de NPS en de NOS. De signatuur van NOVA kwam echter overeen met dat van de VARA: links en politiek-correct. Deze signatuur bleek niet alleen uit de gekozen onderwerpen, maar ook uit hoe die onderwerpen werden belicht.
Men kon op voorhand er eigenlijk ook vanuit gaan dat Nieuwsuur een voortzetting van NOVA zou zijn. De hoofdredacteur is nog steeds Carel Kuyl, die in het verleden elke kritiek over NOVA hautain van de hand wees. Volgens hem was NOVA, net als Nieuwsuur, namelijk onafhankelijk en onpartijdig. Zelfgenoegzaam als hij is, verwierp hij ook de kritiek op de verslaggeving over de Democratische Conventie in 2008 (die "verslaggeving" was eigenlijk niet veel meer dan een schoolreisje van NOVA-medewerkers, die destijds smoorverliefd op Barack Obama waren). Dat leidde destijds overigens tot treffende commentaren van Bart Jan Spruyt, twee JOVD'ers en Paul Lieben. Ook Hans Laroes — hoofdredacteur van het NOS Journaal en zelf niet vies van linkse agitprop — had destijds kritiek op Obama '08 (het "pro-Obama-journaal" van de NPS).
Carel Kuyl is echter niet het enige probleem van Nieuwsuur. De rest van de redactie bestaat grotendeels ook uit oud-NOVA-redacteuren. Ook zij hebben aangetoond geen onafhankelijk en onpartijdig programma te kunnen maken. En dan helpt het ook niet dat er met verslaggevers van het NOS Journaal wordt samengewerkt. Eelco Bosch van Rosenthal — die doorgaans de meest linkse media in de VS napapegaaid — bewees in het NOS Journaal veelvuldig partijdig te zijn (tevens op zijn NOS-weblog). Met de huidige medewerkers kan Nieuwsuur simpelweg niet voldoen aan de criteria die men naar buiten toe uitdraagt. Men had Nieuwsuur beter kunnen onderbrengen bij de VARA, omdat de signatuur van het actualiteitenprogramma met deze linkse en politiek-correcte omroep overeen komt.
Mede op grond van Nieuwsuur kan men vraagtekens stellen bij het bestaansrecht van de NOS en de NTR. Deze omroepen beweren neutraal te zijn, maar zijn het in werkelijkheid niet. Deze omroepen zouden moeten ophouden met hun opiniejournalistiek in programma's als Nieuwsuur en het NOS Journaal. De taak van de NOS zou men bijvoorbeeld kunnen beperken tot live-uitzendingen van debatten in de Tweede Kamer. Maar dan wel zonder "duiding" (waarin de politieke voorkeuren van verslaggevers als Ferry Mingelen en Dominique van der Heyde duidelijk merkbaar zijn). Laat de kijkers maar hun eigen mening vormen. Journalistieke "duiding" kan men bovendien overlaten aan de andere publieke omroepen, die op een politieke of levensbeschouwelijke signatuur zijn gebaseerd. En uiteraard media die niet zwaar gesubsidieerd worden, zoals kranten en weekbladen.
_____